• Türkiye Cumhuriyeti‘nin kurucu ve ilk yasal siyasi partisi olma özelliklerini taşıyan Cumhuriyet Halk Partisi, bu dönemde aralıksız iktidarda kalmış ve 1946’ya kadar tek parti yönetimini uygulamıştır.
• CHP : Atatürkçülük ve sosyal demokrasi görüşlerini benimseyen ve merkez solda yer alan bir siyasi partidir. Parti tüzük ve programında belirtilen bu görüşlerin yanında demokratik sosyalist ve sosyal liberal eğilimler de barındırmaktadır. *
• Cumhuriyet tarihinde, 1923 yılından itibaren, 27 yıllık dönemde Büyük Atatürk ve Garp cephesi komutanı İsmet paşa (İnönü) Cumhurbaşkanı, başbakanları ise, İsmet inönü ve Celal Bayar olmuştur. *
• Erken Cumhuriyet dönemi olarak tanımlanan bu çeyrek asırda, Türkiye’nin altyapısı,modern devlet kimliğine doğru ilerlemeye başlamıştır.

• II Dünya Savaşından sonra tüm batı dünyasında başlayan demokratikleşme sürecine ülkemizde yerini almıştır.
• İsmet İnönü 1 Kasım 1945 günü yaptığı konuşmada ülkenin tek eksiğinin iktidar partisi karşısında bir muhalefet partisi bulunmaması olduğunu söylemiş ve muhalif isimlere parti kurmalarının yolunu açmıştır.

Bunun üzerine Celâl Bayar 1 Aralık’ta parti kuracaklarını açıklayarak 3 Aralık günü CHP’den istifa etmiştir.

Celâl Bayar genel başkanlığında Demokrat Parti kurulmuş, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde yepyeni bir devir açılmıştır.

Yapılan genel seçimlerde DP’nin 64 ve bağımsızların 6 sandalyesine karşı 395 sandalye kazanan CHP, TBMM’de yüzde 85 oranında çoğunluk elde etmiştir.

1946 dan 1950 yılına kadar iktidarda kalan CHP, ülkeyi birer yıllık sürelerle 4 farklı hükümet ile yönetmiştir.

Türkiye tarihinde yepyeni bir devir başlıyordu

DP 1950 yılında yapılan genel seçimlerde büyük çoğunlukla (Yurt genelinde %53 oy ) iktidarı CHP’den almıştır.

• Yeni TBMM 22 Mayıs’ta açılmış, Meclis başkanlığına DP kurucularından Refik Koraltan, Cumhurbaşkanlığına ise Genel Başkanları Celâl Bayar seçilmiştir. *
• Türkiye Cumhuriyeti’nin Atatürk ve İnönü’den sonra 3. Cumhurbaşkanı seçilen Bayar, hükûmeti kurmakla Aydın milletvekili Adnan Menderes‘i görevlendirmiştir. *
• Demokrat parti 1960 yılında kadar on yıllık iktidarında, üç defa genel seçim kazanmıştır. *
• Bu arada peş peşe yeni siyasi partiler kurulmaya başlamıştır.

• 1960 yılından itibaren 1980 yılına kadar ülke Askeri Darbe ve Darbe teşebbüleri ile tanışmıştır.
• 27 Mayıs 1960 Cuma günü TSK bünyesindeki 38 subaydan oluşan darbeci bir grup,silah zoruyla ülke yönetimine el koymuştur.
• İlk defa demokratik bir seçimle işbaşına gelmiş geniş halk kitllerini temsil eden Demokrat parti hükümeti 10. yılın sonunda bir ihtilalle yıkılmış, ülkeye askeri bir rejim gelmiştir.
• Cumhurbaşkanı Celal Bayar,TBMM Başkanı Refik Koraltan ve Başbakan Adnan Menderes başta olmak üzere, tüm DP’li bakanlar ve milletvekilleri tutuklanarak Marmara Denizindeki Yassıada’ya hapsedilmiştir..

• Yassıada yargılamaları 15 Eylül 1961 tarihine kadar devam etmiş çok sayıda idam kararı verilmiş ancak bunlardan onaylananların üçü olan Dışişleri bakanı Fatin Rüştü Zorlu, Maliye bakanı Hasan Polatkan 16 Eylül 1961 tarihinde ve Başbakan Adnan Menderese verilen idam kararı ise 17 Eylül 1961 tarihinde infaz edilmiştir.
• Askıdaki demokrasinin çırpındığı bir dönemde, kalkınma durmuş, özgürlükler bir başka bahara bırakılmıştır.

1961 yılının sonbaharında yeniden şeklen de olsa Demokrasiye merhaba denilmiş, TBMM açılmış, ihtilal lideri Cemal Gürsel,TBMM ‘de zorla Cumhurbaşkanı seçtirilmiştir.

• Anayasaya göre pek çok demokratik ve özgürlükçü parti kurulmuştur.
• Adalet Partisi, kapatılan Demokrat Parti‘nin (DP) ardılı olarak böyle bir ortamda siyaset sahnesine çıkmıştır.
• Tahsin Demiray, Ethem Menemencioğlu, Mehmet Yorgancıoğlu, Muhtar Yazır, Necmi Ökten, Cevdet Perin, EminAçar ve Kamuran Evliyaoğlu gibi Demokrat Parti‘nin bazı eski üyeleri ile 27 Mayısçılarla görüş ayrılığına düşen 11. Genel Kurmay Başkanı emekli Orgeneral Ragıp Gümüşpala, Şinasi Osma, Halit Ağca ve Dr. İhsan Önal, 11 Şubat 1961′de Adalet Partisi’ni kurmuşlardır.

• Adalet Partisi, 1961-1980 yılları arasında liberal– muhafazakâr bir Türk siyasi partisi olarak faaliyet yürütmüştür.
• AP, kurulduğu yıl içerisinde 61 ilde teşkilatını tamamlayıp 15 Ekim 1961 seçimlerine katılmış ve %34,8 oy toplayarak 450 üyeli TBMM’de 158 milletvekilliği, 150 üyeli Cumhuriyet Senatosu’nda ise 70 senatörlük almıştır.
• Hiçbir parti hükûmet olmak için salt çoğunluğu yakalayamadığı bu dönem Türkiye’nin ilk koalisyon hükûmeti dönemi adını almıştır.

• AP genel başkanı Ragıp Gümüşpala‘nın 6 Haziran 1964’teki vefatının ardından geçici genel başkan Saadettin Bilgiç, 27-29 Kasım 1964 tarihlerinde düzenlenen büyük kongrede görevini Süleyman Demirel‘e devretmiştir.
• Adalet Partisi özellikle idamların ardından oluşan toplumsal tepkiyi iyi bir şekilde değerlendirmiş, Demokrat Parti seçmen tabanının büyük bir kısmının AP’yi tutmasını sağlamıştır.
• Adalet Partisi Türk siyasal hayatında asıl çıkışını ise 1964’te Süleyman Demirel‘in genel başkan seçilmesiyle yapmıştır.

• AP, 1965 genel seçimlerinde %52.9 oy alarak 1965-1971 yılları arasında tek başına iktidar olmuş, 1971 genel seçimlerinde 1970’li yılların büyük bölümünde ise koalisyonlarda ülke yönetiminde söz sahibi olmuş
• Bu dönemde, Siyasi yelpazede merkez sağda bulunan Adalet Partisi; piyasa ekonomisini benimsemiş, kalkınmacılığı ve büyümeyi hedef almıştı
• AP ‘si bu dönemde, Toplumsal ilişkilerde dinsel öge ve yapıları kollamakla birlikte temelde laik bir parti olmuş,Muhafazakâr ve liberal çevrelerin merkezine oturabilmişti
• Süleyman Demirelliderliğindeki Adalet Partisi 1965’te İsmet İnönü başbakanlığındaki Cumhuriyet Halk Partisi hükûmetini düşürmüş, Henüz milletvekili olmayan Demirel 1965 seçimlerinde Adalet Partisi’ni birinci parti yapmış ve bu sonuçlarla Demirel hükûmeti kurulmuştur
• 1969 Yılına kadar Faaliyetlerini başarı ile götüren Adalet Partisi 1969 seçimlerinde oyların %46,5almıştır.

• 1970 yılının Şubat ayı bütçe görüşmelerinde, partili bazı milletvekilleri ve senatörler bütçeye ret oyu vererek II. Demirel hükümetini düşürmüşler. Bunlardan 41 kişi partiden ayrılarak, Ferruh Bozbeyli başkanlığında Demokratik Parti‘yi kurmuşlardır.
• Merhum Demirel‘in en büyük hatam dediği, parçalanmayı durdurabileceği bir konumda iken bunu yapmadığını ifade ettiği bu bölünme sonucunda AP bundan sonra tek başına iktidar olamamıştır.
• 1970’teki bölünmeyle İslamcı ve liberal kanat partiden kopmuş, buna rağmen Adalet Partisi’nin hem kırsal hem de kentsel alanlarda etkinliği sürmüştür.

60’lı yılların sonuna yaklaşılırken tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de sağ-sol çatışmaları, öğrenci hareketleri, işçi mitingleri ve Amerikan aleyhtarlığı artmıştı. Kısa bir süre sonra, Türk Silahlı Kuvvetleri 12 Mart 1971 muhtırasıyla Süleyman Demirel‘i başbakanlıktan uzaklaştırılmış ve Adalet Partisi’ni iktidardan düşürülmüştür.

• Adalet Partisi’nin yükselişi 14 Ekim 1973 seçimlerinde durmuştur. Bu seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi birinci parti olarak 185 milletvekili çıkarırken; AP’nin oy oranı %29,76’ya, milletvekili sayısı 149’a, senatör sayısı da 22’ye inmiştir.
• Bu düşüşün nedenleri, Cumhuriyet Halk Partisi’nin yükselişi olduğu kadar, Adalet Partisi’nden kopan Demokratik Partive Millî Selamet Partisi gibi küçük partilerin sağ oyları bölmesi olmuştur.
• Seçimlerin ardından Cumhuriyet Halk Partisi-Millî Selamet Partisi koalisyonu kurulmuş,
• Kıbrıs davasıyla bu hükûmet itibar toplamış, ancak Bülent Ecevit erken seçime gitmek üzere ayrılınca hükûmeti kurma görevi Adalet Partisi’ne kalmıştır.

• Adalet Partisi yanına Millî Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi‘ni alarak Milliyetçi Cephe’yi oluşturmuştur.
• 1975-1977 yılları Milliyetçi Cephe iktidarı ile geçmiş, 1977 erken seçimleri de siyasal görünümü değiştirmemiş, kimse tek başına iktidar olamamıştır.
• Bu dönemde, Cumhuriyet Halk Partisi azınlık hükûmeti kurmuş, Güvenoyu alamayınca, Adalet Partisi II. Milliyetçi Cephe’yi kurmuştur.
• Ancak 1977 sonunda hükûmet gensoruyla düşürülmüş, Siyasete istikrarsızlık, terör, dış baskılar, iktisadi gerileme ve hayat pahalılığı ile son haddine ulaşmıştır.

• 1979 sonunda Adalet Partisi eski ortakların parlamento desteğiyle azınlık hükûmeti kurmuşken 12 Eylül 1980 askerî darbesiyle sisyaset perdesi yeniden kapanmıştır.
• Parti diğer siyasi partilerle birlikte 16 Ekim 1981 tarihinde resmen feshedilmiştir.
• Bu dönemde, Adalet Partisi, Demokrat Parti‘nin mirasçısı olduğunu her zaman vurgulamıştır. Adalet Partisi içinde birçok eski Demokrat Partilipolitikacı bulunmuştur.
• Muhafazakârbir parti olan AP, sağa kaymış, aşırı akımları desteklediği için liberallerce eleştirilmiş ve ikiye bölünmüştü
• Partiye önceleri oy veren tarikat ve tekkeler sonradan Millî Selamet Partisi’ne yönelmişti

• 12 Eylül 1980 TSK. Komuta kademesi, ülke yönetimini ele geçirme için son darbesini yapmış, bütün siyasi partiler kapatılmış, liderleri yasaklı hale getirilmiş ve bir süre tecrit edilmiştir.
• 1983 yılının Mayıs ayında siyasi partilerin yeniden kurulmasına karar verilmiştir.
• Merhum Demirel’ in arkadaşları merkez sağda ilk teşebbüs olan yeni bir oluşuma başlamış, kısa bir süre sonra 20 Mayıs 1983’te AP’nin devamı olarak Büyük Türkiye Partisi(BTP) kurulmuştur.

• Parti Liderliğine Emekli orgeneral Ali Fethi Esener getirilmiş,. Ancak, 31 Mayıs 1983‘te AP’nin devamı olduğu gerekçesiyle Millî Güvenlik Konseyi tarafından kapatılmıştır. Demirel de siyaset yasağını çiğnediği gerekçesiyle bazı CHP ve AP’lilerle birlikte bir süre Çanakkale, Zincirbozan‘da dört ay zorunlu ikamete tabi tutulmuştur.
• BTP, eski bir siyasi partinin devamı olduğu gerekçesiyle 31 Mayıs 1983’te MGK tarafından kapatılınca, bu kez aynı amaçla 23 Haziran 1983 de Doğru Yol Partisi (DYP) kurulmuştur.

• 6 Eylül 1987’de yapılan halk oylaması sonucunda siyaset yasağı kalkan Süleyman Demirel 24 Eylül 1987’de DYP genel başkanlığa seçilmiş ve 1993 yılına kadar bu görevde kalmıştır.
• 1993-2002 yılları arasında Doğru Yol Partisigenel başkanlık görevini Tansu Çiller yürütmüştür.
• Tansu Çillerden sonra Genel Başkanlığa Mehmet Ağar seçilmiş ve 3 Kasım 2002 seçimlerinde %10 luk barajı geçemeyen DYP, 2007 yılında adının Demokrat Partiolarak değiştirilmesiyle hukuki varlığı sona ermiştir.

• 12 Eylül 1980 darbesi ile siyasi faaliyetleri yasaklanan AP, 1992 yılında kadar varlık gösterememiştir.
• 19 Haziran 1992 tarihinde kabul edilen 3821 sayılı Kanun ile; daha önce kapatılmış olan siyasi partilerin, aynı ad, rumuz, amblem, rozet ve benzeri işaretleri kullanarak yeniden açılmasına müsaade edilmiştir.
• Bunun üzerine Adalet Partisi Büyük Kongresi 19 Aralık 1992 tarihinde Ankara Atatürk Spor Salonunda toplanmış, Bu Kongre Partinin son genel Başkanı Süleyman Demirel ile 1965’ten beri onun en büyük rakibi Genel Başkan Yardımcısı Teşkilat Başkanı Saadettin Bilgiç arasındaki rekabetin son raunduna sahne olmuştur.
• Sadettin Bilgiç, Eski Bolu Milletvekili Müfit Bayraktar öncülüğündeki bir grup eski AP milletvekili Adalet Partisinin Kimliğinin devam ettirilmesi yolunda bir cepheyi Doğruyol Partisi Genel Başkanı ve Başbakan Süleyman Demirel‘e karşı açmış ve Katılan delegelerin ezici çoğunluğunun kararı ile Adalet Partisi Mevcut bulunan ve İktidarı elinde bulunduran Doğru Yol Partisine katılma kararı alarak tüm mal varlığı borç ve alacakları ile DYP ye katılmıştır.
• Geleneksel olarak aynı partinin devamı olan Büyük Türkiye Partisi askerlerce kapatıldıktan sonra kurulan Doğru Yol Partisi aynı çizgiyi izlenmiştir. Bu suretle Selanik Sokak’ta bulunan 5 katlı AP genel merkez binası da dahil olmak üzere birçok mal Doğru Yol Partisi’nin olmuştur.

Adalet Partisi isminin tescil edilmesi ve saklanması 11 Nisan 1995 tarihinde yapılmıştır. AP 26 Kasım 2009’a kadar faaliyet göstermesine karşın seçimlere katılma yeterliliğine sahip olmadığı için hiçbir seçime katılmayarak sadece tabela partisi olarak kalmış, Son genel başkanlığını Bülent Şimşek Özçelik yapmıştır.

• 2009 dan sonraki yaklaşık 6 yıllık bir sessizlikten sonra, Adalet Partisi, tekrar 9 Ekim 2015 tarihinde Dr. Vecdet Öz ve arkadaşları tarafından ilk logosuna çok benzer bir logoyla yeniden kurulmuştur.
• Ülkeye ve geleceğine hizmet için Cumhuriyetin Özgün kurumlarında yetişmiş, durumdan vazife çıkartan bir grup vatansever aydın; siyasetçi, bürokrat, akademisyen,asker, iş adamı, gazeteci, sporcu ve sanatçı ;
• Türkiye’yi Büyük Önder Atatürk’ün işaret ettiği çağdaş uygarlık seviyesine çıkarmak,
• Türkiye’nin en çok ihtiyaç duyduğu gerçek demokrasiyi ve adaleti yeniden tesis etmek,
• Kutuplaşmış toplumu tekrar uzlaştırmak, * Parlermenter sistemi yeniden ve güçlendirilmiş şekle dönüştürmek,
• Din eksenine kaymış olan Devlet erkini ve aşınmış olan Cumhuriyetin temel değerlerini, Mustafa Kemal Atatürk’un çizdiği yola tekrar getirmek ve
• Bilgi çağı Türk Toplum yapısı içinde Büyük Türkiye’yi yeniden inşa etmek maksadıyla, Ülkeye geçmişte çok büyük emeği olmuş, Merkez sağda, liberal bir parti olan Adalet Partisi‘nin misyonunu çağdaş ölçülere göre yeniden düzenleyerek devralmış, parti yeterliliğini tamamlamış ve Eylül 2021 tarihinden itibaren aktif siyasete dahil olmuştur.

Türkiye Cumhuriyeti, imkansızlıklar içinde canı pahasına İstiklal mücadelesi vermiş olan kahraman şehitlerin ve büyük önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün gelecek nesillere emanetidir. Biz Adalet Partililer, bu kutsal emaneti kanımızın son damlasına kadar korumaya ant içtik. Hiçbir zaman için din, mezhep, etnisite ve cinsiyet ayrımcılığı yapmadan ülkenin bölünmez bütünlüğüne, üniter yapısına ve “Misak-ı Milli” sınırlarına sahip çıkılmak üzere yola çıkmıştır.